LAWINES RAZEN AFLEVERING 16: TOTAL LOSS, WEETJEWEL
LAWINES RAZEN – een podcast waarin klassieke Nederlandstalige kinderboeken opnieuw gelezen en besproken worden met schrijvers van nu.
Aflevering 16: Total Loss, weetjewel – Miep Diekmann (1973)
Luister hier:
Gasten: Erna Sassen & Francine Oomen.
Erna Sassen (1961) deed de Academie voor Kleinkunst, en een aantal jaren kende de televisiekijker haar vooral als Suzanne Lievegoed, in de serie Medisch Centrum West. Daarna deed ze toneelstukken en musicals, ze maakte radio, maar er brak in 2004 een heel andere carrière aan: die als kinder- en jeugdboekenschrijver. In dat jaar debuteerde ze met De gemeenste opa van Europa, en sinds 2009 is er een reeks young-adultromans die hogelijk geprezen worden. Zo kreeg Er is geen vorm waarin ik pas de Gouden Lijst, Dit is geen dagboek kreeg twee nominaties voor de Deutsche Jugendliteraturpreis en Zonder titel kreeg de Nienke van Hichtumprijs. Onlangs verscheen haar nieuwste young-adultboek, een vervolg op Zonder titel, namelijk: Neem nooit een beste vriend, opnieuw met tekeningen van Martijn van der Linden. Haar boeken komen vooral uit bij uitgeverij Leopold.
Francine Oomen (1960) werd opgeleid als industrieel vormgever en is dus ook grafisch ontwerper en tekenaar. Daarnaast had ze al vroeg een grote interesse voor psychologie. Natuurlijk is ze het meest bekend van de Hoe overleef ik-serie, invloedrijke boeken voor een hele generatie jongeren, waarvan de boeken verschenen tussen 1998 en 2015 bij Unieboek en later bij Querido, met tekeningen van Annet Schaap. Maar ze maakte ook series over Saartje en Tommie, voor kleuters, over De Computerheks en over Lena Lijstje. Ze won met haar boeken negen keer de Prijs van de Nederlandse Kinderjury. De laatste jaren schrijft en tekent ze voor volwassenen, er kwamen twee graphic novels uit, Oomen stroomt over, over de overgang, en Hoe overleven we? over intergenerationeel trauma, over alle patronen die zich daarbij voordoen en vooral ook over het helingsproces. Intussen is er een nieuw project op komst, aangekondigd op TikTok, namelijk een nieuw deel van de Hoe overleef ik-serie, maar dan voor twintigers.
Miep Diekmann (1925-2017) schreef zo’n zestig boeken die – heel globaal – in te delen zijn in vier categorieën. Ze debuteerde in 1947 en schreef eerst een hele reeks boeken die ‘meisjesromans’ of ‘romans voor oudere meisjes’ werden genoemd. Allengs werd haar stijl eigenzinniger en literairder en in 1956 was er een belangrijk boek, namelijk De boten van Brakkeput. Dat speelde op Curaçao, waar Miep Diekmann als kind vier beslissende jaren had gewoond. Er volgden meer romans die zich op de Antillen afspeelden, zoals En de groeten van Elio en De dagen van Olim. Een andere categorie Miep Diekmanntitels is die van de vrijgevochten jongerenromans, en daar is het boek dat wij lazen, Total Loss, weetjewel, uit 1973 een heel goed voorbeeld van. In het laatste decennium van haar publiceren waren er de boeken voor kleuters en peuters, zoals het befaamde Wiele wiele stap en de boeken over Hannes en Kaatje. Diekmann was heel belangrijk voor de kinderliteratuur, ze coachte vele schrijvers, was bijvoorbeeld de ontdekster van Tonke Dragt, ze richtte samen met anderen een uitgeverij op Aruba op, en ze begeleidde ook veel auteurs van Caraïbische afkomst, zoals Sonia Garmers en Diana Lebacs. Daarnaast was ze van groot belang voor de kinderboekcarrière van The Tjong Khing, daar komen we straks nog op terug. Miep Diekmann kreeg vele prijzen, zoals het Kinderboek van het jaar (de voorloper van de Gouden Griffel) in 1956, voor De boten van Brakkeput, de Gouden Griffel in 1978 voor Wiele wiele stap, en in 1970 kreeg ze de Staatsprijs voor Kinder- en Jeugdliteratuur, wat nu de Theo Thijssenprijs heet.
Wij lazen dus Total Loss, weetjewel, één van Diekmanns meest wilde boeken. Total Loss, elf jaar, is de hoofdpersoon. Zijn eigenlijke naam is Fidel (naar Fidel Castro, de communistische roerganger uit Cuba), maar al vroeg in zijn leven hebben zijn hippie-ouders hem Total Loss genoemd. Zijn ouders gaan in het begin van het boek een paar weken in Afrika werken en Total Loss gaat logeren bij Lola, een oudere vriendin van de familie. Hij leert al snel Katja kennen, een dertienjarig meisje, dat uit een heel ander milieu komt – ze is de dochter van een politieagent.
- De montage van Lawines razen is in handen van Ignace Schoot.
- Bekijk hier het gefilmde verslag uit 2016 als Miep erelid wordt van de Haagse Kunstkring, en haar werk en zijzelf gevierd worden. Toespraken van o.a. Dolf Verroen en haar uitgeefster Liesbeth ten Houten.
- Deze podcast werd mogelijk gemaakt door een subsidie van het Nederlands Letterenfonds in het kader van de campagne Van maker tot lezer, en we bedanken de erven An Rutgers van der Loeff en uitgeverij Ploegsma voor het mogen gebruiken van de naam Lawines razen.
- De muziek: Capering (Blue Dot Sessions).
- Het logo werd gemaakt door Floor de Goede.
- Vorige en komende afleveringen: Lawines razen, Kon hesi baka – Kom gauw terug, El is zo blij met Els, Het malle ding van bobbistiek, Hoe Mieke Mom haar maffe moeder vindt, Boris, Berichten voor bezorgde kinderen, De torens van februari, Liefdesverdriet, Auww!, Suikerriet Rosy, Pitjemoer, De prinses van de moestuin en Koning van Katoren.