Sang Young Park (1988) is een van de meest spraakmakende jonge schrijvers van Zuid-Korea. Hij groeide op in het conservatieve Daegu en verhuisde als twintiger…
Liefde in de grote stad leest lekker weg. Het hielp dat ik al eens in Korea ben geweest. Zo heb ik de moeder van hoofdpersoon Young in de bus ontmoet: een vrouw die veel waarde hecht aan tradities, en mij met een boze blik uit mijn stoel duwde zodat ze zelf kon zitten, ook al waren er meerdere plekken vrij. Ze draagt overigens vaak bodywarmers.
Het boek was grappig en Sang Young Park schrijft mooie lichte zinnen, zoals: ‘Er was niemand die met losse handen door de benaderde situaties van het leven kon fietsen zoals Jaehie dat kon.’
Bij het lezen lette ik verder op de structuur, omdat ik momenteel zelf worstel met een lang verhaal. Sang Young Park vertelt dit verhaal in vier delen, die min of meer chronologisch zijn, met flashforwards en flashbacks. Tijdssprongen zijn gemarkeerd met een asterisk (*), wat houvast biedt.
In het laatste hoofdstuk ‘Late moessonvakantie’ worden twee tijden tegen elkaar afgezet: de eerste serieuze relatie met Gyu-ho, en het oppervlakkige contact met nieuwe scharrel Habibi (nadat het uit is met Gyu-ho). Het doel hiervan is denk ik om te laten zien dat de tijd met Gyu-ho het belangrijkste was. Als lezer merkte ik dat mijn aandacht hierdoor juist een beetje verslapte, omdat ik al wist dat de relatie was geëindigd. Wanneer een lezer psychisch al verder is, kan het dus soms te veel zijn om er weer naar terug te keren. Misschien is dit trouwens persoonlijk: ik haat het ook als ik verkeerd loop en over dezelfde route terug moet.
Wat voor mij goed werkte, is de introductie van Youngs ziekte (‘Kylie’) als we al over de helft van het verhaal zijn. Daarna speelt het even geen rol, maar na een tijdje kan Young het niet meer wegstoppen. Door deze structuur ervaar je als lezer ongeveer hetzelfde als Young: eerst shock, dan ontkenning en vervolgens (soort van) acceptatie. Knap!
In Liefde in de grote stad ontstaat veel glans door wrijving, maar schuurt diezelfde wrijving akelige (blijvende) plekken op het leven van de hoofdpersoon. Ik herkende me vooral in de passages over de verwoestende eerste queer liefde en de zelfvernietiging die erop volgt als die liefde voorbij waait. Met Sang Young Park struin je laveloos door de nachten van Seoul, op zoek naar een vol glas en een luisterend oor, maar net zo lief lig je naast hem ontzettend verliefd te zijn op het stille geslaap van zijn lief. Ik heb genoten van het boek, vooral omdat het scherpe contrast tussen zacht en hard, je openstellen en jezelf afsluiten krachtig beschreven werd.
In vier lange, bedwelmende verhalen schrijft Sang Young Park tegen het verlies op – het verlies van een geliefde die hij op deze manier kenmerkt: ‘Soms zie ik zijn bestaan als evenredig met het bestaan van liefde.’ Liefde in de grote stad is dan ook even sprankelend als triest. Je ziet de ik-persoon (net als Park een jonge schrijver die verhalen over verdwenen jongens schrijft) ten volle leven en ook ten volle dat leven betreuren. Dat doet hij in een stijl die glittert. Over zijn allerbeste vriendin staat er bijvoorbeeld: ‘Ze had altijd de namen en gezichten van de mannen met wie ik afsprak onthouden, ze was de externe harde schijf van mijn liefdesleven geweest.’ En zo kun je wel aan het aanstrepen en citeren blijven.
De vloed van de vertelling (ja, zo was mijn leeservaring: ik wilde steeds opnieuw en steeds weer verder meegespoeld worden) voert langs grappig-cynische passages, zoals die over Kylie, waar hij niet altijd de zangeres mee bedoelt, en mondt uit in het terneergeslagen terughalen van herinneringen, waarbij Park zelfs noteert in welke houding die geschreven zijn: ‘Mijn schouders voorovergebogen, diepe rimpels in mijn voorhoofd en de wereld zo klein dat ik mijn eigen ademhaling kan horen.’
Mattho Mandersloot vertaalde dit boek. Dat moet, met al die spitse wendingen, niet simpel zijn geweest. Maar de taalkloof die er waarschijnlijk tussen het Koreaans en het Nederlands bestaat ervaart de lezer nergens. Dat is knap. Daarmee maakt de vertaler ruim baan voor de opmars van Sang Young Park in ons land – en ik twijfel niet dat die er zal zijn.
Ongetwijfeld goed geschreven, maar droevig op een confronterende manier.
In vier delen lezen we over drieënhalve belangrijke relaties die onze hoofdpersoon heeft in de loop van een aantal jaren, maar in mijn ogen zit er een dalende lijn in. De eerste lijkt hem het gelukkigst te maken, terwijl hij bij de derde het meest verlangt, wat zelfs zijn tijd in de vierde relatie beïnvloedt. Hoe verder ik las, hoe banger ik werd dat mijn leven later eenzelfde pad zou volgen.
Het boek voelde ietwat te apathisch. Ik denk dat dat goed kan werken op specifieke momenten. Op reis met lange tussenpozen op stations en vliegvelden bijvoorbeeld. Maar hoe mooi het ook geschreven is, in mijn eentje, eind oktober, kon ik er niet echt van genieten.
Als een boek aangekondigd wordt als een hit, of alom bejubeld wordt, kost het me vaak moeite om het op te pakken. Er is al te veel ingevuld, ik hoor meningen in mijn oor tetteren terwijl ik lees en het voelt of ik geen eerlijke, eigen relatie met het boek meer kan opbouwen.
Liefde in de grote stad wordt in de bio van Sang Young Park aangekondigd als megahit, maar in dit geval had ik weinig last van die informatie omdat er geen in Nederlandse context bekende uitspraken en namen aan verbonden zijn. Ik ging er dus redelijk open in, al wekte de snoepkleurige, comicachtige cover bij mij wel een verwachting van avontuur, verleiding, pizzazz.
Ik vond Liefde in de grote stad een overwegend verdrietig boek. Het boek heeft wel een zekere sparkle – voor mij zat die voornamelijk in Jaehie, de nachtclubs in Itaewon, en het mooie en treurige van het kiezen van de naam ‘Kylie’. Toch overheerste voor mij een gevoel van leegte en verlies. Tijdens zijn studententijd kan de hoofpersoon een redelijk losbandig bestaan leiden, toch is het moeilijk om een relatie te vinden (en houden) die werkelijk voldoening geeft, in een samenleving die er niet echt klaar voor is om homoseksualiteit te omarmen. Naar de buitenwereld moet er veel gedaan worden alsof – misschien zou je daar in de cover een reflectie van kunnen zien.
De relatie van de hoofdpersoon met Gyu-Ho, die in twee van de vier verhalen beschreven wordt, lijkt ook een gespletenheid te bevatten. Wanneer hij het verloop van de relatie zelf beschrijft, overheersen tenslotte vooral ergernis, onverenigbare behoeften en eenzaamheid. Als de hoofdpersoon later op de relatie terugblikt, bedenkt hij dat Gyu-Ho waarschijnlijk de liefde van zijn leven was, maar tegen die tijd is de relatie al verloren. Het feit dat dit boek in Korea zo’n weerklank vindt geeft wellicht hoop voor de toekomst.
Het kleurrijke omslag van dit boek sprak me direct aan, en toen ik las dat het gaat over ‘het wilde stadsleven van een queer millennial’, was ik direct om. Maar ik zag ook meteen een valkuil: een hele roman over personages die losbandige nachten beleven, wordt dat niet oppervlakkig?
Nee, dat wordt het niet. Ik was van begin tot eind geboeid. Sang Young Park heeft zijn debuutroman erg slim opgebouwd in vier delen. Die maken samen een mooi geheel, maar geven hem als schrijver ook de ruimte om losse verhaalelementen veel aandacht te geven. Steeds met een duidelijke eigen verhaallijn en de nieuwe personages die daarin centraal staan en door die focus personages van vlees en bloed kunnen worden. Ik kon een klein beetje aan ze gehecht raken.
Net als aan de hoofdpersoon. Die woont dan aan de andere kant van de wereld, maar in zijn queer experience herkende ik veel uit die van mijzelf. In simpele taal opgeschreven en heel eerlijk, kwetsbaar. Maar Liefde in de grote stad is er, zoals ik het las in ieder geval, niet op uit om te choqueren. Wel om gewoon een belangrijk verhaal te vertellen waar iedereen iets moois in kan vinden.